این كه نمیتوان موسیقی فلامنكو را با یك گیتار كلاسیك و یا موسیقی كلاسیك را با گیتار فلامنكو نواخت ، تصوری متداول ولی نادرست است . چرا كه هر دو مئل گیتار دارای سیمهای برابر و جنس یكسان (نایلونی و فلزی) بوده و هر دو به شیوه كاملا مشابه كوك(Tuning) می شوند
بنابراین ، مسئله عدم امكان نواختن یك سبك موسیقی با گیتار سبك دیگری نیست . بلكه بهتراست هر موسیقی را با ساز مناسب و مانوس با خودش نواخته شود ( مخصوصا موسیقی فلامنكو كه با آن همه تكنیك ها و احساسات زیبا و خاص خودش ، فقط با اجرا شدن بر روی گیتار فلامنكو آن صدا ، طنین و لحن مخصوص و اندوهگین خود را ایجاد می كند )
به بیان دیگر باید به دنبال سازی باشید كه مناسب با سبك موسیقی مورد نظر بوده و مخصوص به آن كار ساخته شده باشد
آشكارترین تفاوت مابین این دو گیتار در رنگ پشت (Back) و پهلوهای (sides) آنها است
یك گیتار كلاسیك به دلیل جنس چوبش كه معمولا زروود (Rosewood) و یا ماهوگانی ( چوب درخت ماهون آمریكائی-mahogany) است ، دارای رنگ قهوه ای تیره ای در پشت و كناره ها می باشد و نوع مرغوب این گیتار ، از چوب رزوود برزیلی (Brazilian rosewood) ساخته می شود
اما در گیتار فلامنكو این قسمتها كم رنگ تر بوده و رنگ آنها در محدوده زرد كم رنگ ( زرد كهربائی) تا نارنجی متمایل به قهوه ای ( كه اخیرا مورد استفاده واقع می شود ) قرار می گیرد . نوع چوبی كه در ساخت گیتار فلامنكو به كار می رود، چوب درخت سرو اسپانیائی (Spanish cyprees) است كه دارای كیفیت و دوام فوق العاده بالا و ثابت بوده و رنگ آن به سفیدی می گراید
جنس چوب صفحه روئین (قسمتی كه دهانه صدا بر روی آن قرار دارد) معمولا در هر دو نوع گیتار ، یكسان و از جنس صنوبر (كه سالها خوابیده و كاملا خشك شده) از كشور آلمان یا كانادا است
اما معیار اصلی كه باعث تمایز این دو نوع گیتار می شود ، خصوصیت طنین یا رنگ صدا آنها است . یك گیتار فلامنكو دارای صدای زیر و در عین حال زبر ، خشن ، فلزی (metallic) و رخنه كننده است .
از طرف دیگر گیتار كلاسیك دارای صدای نرم ، لطیف ، دلپذیر و نسبتا بم می باشد
این تفاوتها ناشی از آن است كه گیتار كلاسیك از جنس چوب متراكم تر و چگال تری ساخته می شود و همچنین ساختار داخلی (bracing) آن تفاوتهای با ساختار داخلی فلامنكو داشته و جعبه صدای آن نیز دارای ارتفاع بیشتری نسبت به گیتار فلامنكو می باشد
با توجه به همین دلایل و خصوصیات ، گیتار كلاسیك سنگین تر از گیتار فلامنكو می باشد نكته قابل توجه دیگر این كه اكشن (action: فاصله بین سیم ها و صفحه انگشت گذاری) یك گیتار كلاسیك معمولا از اكشن گیتار فلامنكو بالاتر است
در گذشته تمامی گیتار ها چه كلاسیك و چه فلامنكو ، برای كوك كردن دارای گوشی های چوبی(peg: مانند گوشی هایی كه در ساز ویلن استفاده می شوند ) بودند . اما امروزه با اختراع گوشی های مكانیكی استفاده شده و در ساخت گیتار فلامنكو نیز استفاده از آنها متداول و رایج شده است
از طرفی دیگر ، نوازندگان فلامنكو كه به جنبه سنتی این موسیقی ارج نهاده و به آن تعصب دارند ، هنوز بر روی گیتار های فلامنكو با گوشی های چوبی اصرار ورزیده و با هرگونه بدعت و نوآوری و یا به عبارت دیگر تهاجم به قلمرو دست نخورده موسیقی فلامنكو سنتی شدیدا مقابله می كنند.
نظر خودتون رو در مورد این مطلب بنویسید.
ببینید در گیتار گام ها مشخص هستند منظور شما آكورد هاست در یك گام مشخص یا نه ملودیه ! » معمولاً وقتی شما گیتاریست می شی و به آكوردها مسلط می شین دیگه می دونین مثلاً بعد از آكورد لا مینور یا اكثراً سل ماژور میاد كه بعدش می تونه ر یا فا باشه و یا میتونه لا دیز ماژور و سی دیز ماژور باشه منظور كه ترتیب آكورد ها معلومه من چنتایی از دسته آكورد های هم خانواده یا مكمل رو براتون مینویسم امیدوارم استفاده كنید. اگه بازم سوال بود بپرسید.
اول تعریف گام رو می گیم :
گام مجموعه ای از نتهاست که با یکدیگر رابطه دارند وبه عبارت دیگر دارای فاصله های معینی از یکدیگرند.گام از مفاهیم بسیار مهم در موسیقی است و تئوری موسیقی بر اساس گام بنا شده است.هرگام میتونه بر اساس یک نت بنا بشه مانند گام لا مینور ویا گام دوماژور و...
بطور کلی گام در موسیقی به دو دسته تقسیم میشه:
گام مینور وگام ماژور و سایر گامها از این دو گام مشتق میشود مانند گام پنتاتونیک.
توجه کنید که تفاوت گامها از فاصله بین آنها نتیجه میشود.خوب بریم سر اصل مطلب:
اولین گامی که میخوام براتون بگم گام مینور است.
این گام که از ۷ نت تشکیل شده و قالب کلی اون به این شکل است:Foto1
گامتون با استفاده از این قالب گام مورد نظر رو بدست بیارید.
بطور مثال شما میخواهید گام لا مینور را بدست بیارید بنا بر این نت اصلی شما لا است.
از اونجایی که نت لا در فرت ۵ قرار گرفته بنابر این این قالب رو از فرت ۵ شروع میکنیم.که تصویر بالا نیز گام لا مینور را به شما نشون داده.
راستی این هم بگم که برای بدست آوردن گام باید از سیم۶ شروع کنید یعنی نت مورد نظر شما از این سیم شروع میشود و به ترتیب جلو میرویم .(در تصویر بالا از بالا به پایین سیم بم میشود)
در ضمن بگم که آهنگی گه در این گام ساخته میشود معمولا احساس غم وناراحتی را به شنونده القاء میکند.پس اگه خواستید آهنگ غم انگیز بسازید میتونین از این گام استفاده کنید.
نکته:گام نوازی یه تمرین بسیار مهم در بالا بردن سرعت و مهارت در انگشتان دست میباشد.
واقعیت اینکه بهترین گیتاریستهای دنیا هم هر روز این تمرین رو انجام میدن پس شما هم از امروز این تمرینو باید بزارید در برنامه روزانه زندگیتون.البته شما باید در همه گامهایی که بّه شما آموزش میدم تمرین گام نوازی رو داشته باشید.
آشنایی با گام ماژور:
گام ماژور یکی از مهمترین گامهای موجود میباشد.این گام برعکس گام مینورکه دارای حالت غم انگیز میباشد.القاءکننده حالت شادیست.پس اگه خواستید آهنگ شاد بسازید میتونید در این گام آهنگ بسازید.این گام نیز مانند گام مینور دارای ۷ نت میباشد .شکل این گام بروی دسته گیتار به این شکل میباشدoto2
شما میتونید با جابجا کردن این قالب بروی دسته گیتار گام ماژور هر نت مورد نظر را بدست بیارید.که نت اصلی شما از سیم ۶ گیتار شروع میشود .بطور مثال گام دوماژور از فرت ۸ شروع میشود ویا گام لا ماژور از فرت ۵ شروع میشود.بطور مثال شکل بالا بما گام دوماژور را نشان میدهد. قالب فوق را که میبینید از فرت ۸ شروع کردیم و گام دو ماژور را بدست آوردیم.
نکته: برای گام نوازی ترتیب اجرای نتها مهم میباشد مثلا گام دوماژور که از نتهای دو.ر.می.فا.سل.لا.سی تشکیل شده شما هم باید به همین ترتیب گام مورد نظر را بنوازید. (یاداوری:دراین شکل از بالا به پایین سیم بم میشود.)
گام پنتاتونیک مینور و ماژور:
گام پنتاتونیک مینور: این گام از ۵ نت تشکیل شده و از مهمترین گامها در موسیقی مدرن است.قالب کلی آن بروی دسته گیتار بصورت زیر استoto3
در این قالب ما میخواهیم گام لا پنتاتونیک مینور را به شما نشان بدیم.چون این گام از نت پایه لا واقع در سیم ۶ فرت ۵ (نت لا) شروع شده و به همین خاطر نام گام لا پنتاتونیک مینور میباشد.
سعی کنید که این قالب را انقدر تمرین کنید تا برای پیدا کردن نتهای گام نیازی به فکر کردن نداشته باشید و بدون مکث نتهای گام را بشناسید.
در ضمن این قالب را میتوانید در سراسر دسته گیتار جابجا کنید و گام مورد نظر را بدست اورید.
مثلا اگه شما گام دو پنتاتونیک مینور را بخواهید باید این قالب را از فرت ۸ سیم ۶ شروع کنید.
گام پنتاتونیک ماژور:این گام نیز مانند گام پنتاتونیک مینور از ۵ نت تشکیل شده و قالب کلی آن بروی دسته گیتار بصورت زیر میباشدoto4
گام ماژور
(scale) از صداهای اصلی سازندهٔ یک قطعهٔ موسیقی که زیر و بمهائی متفاوت دارند و به ترتیب از بم به زیر یا از زیر به بم مرتب شدهاند ساخته شده است. در دورههای مختلف و در فرهنگهای گوناگون، گامهای متنوع و متعددی بهکار گرفته شدهاند. گامهای اساسی موسیقی غرب از آغاز سدهٔ هفدهم تا آغاز سدهٔ بیستم گامهای ماژور و مینور (minor) بودهاند. این گامها در سدهٔ بیستم نیز همچنان کاربردی گسترده داشتهاند. گام آشنای دو - ر - می - فا - سل - لا - سی - دو نمونهای از گام ماژور است. این گام را بخوانید و توجه کنید که با خواندن آن، هفت صدای زیر و بم متفاوت پدید میآورید. و سپس به ”دو“ی بالائی - هشتمین صدا - میرسید که در حقیقت تکرار صدای اول در یک اُکتاو بالاتر است. اُکتاو فاصلهٔ میان اولین و هشتمین صدای گام است. گام ماژور میان صداهای متوالی خود الگوی معینی از فاصلهها دارد. میان صداهای متوالی یک گام غربی دو نوع فاصله یافت میشود. پردهٔ (whole step) و نیمپرده (half step). نیمپرده، کوچکترین فاصلهای است که بهطور موسوم در موسیقی غرب بهکار رفته است. فاصلهٔ پرده دو برابر نیمپرده است.
در نواختن گام ”دو ماژور“ فقط شستیهای سفید پیانو بهکار گرفته میشوند. فاصلهٔ میان نتهای ”می“ و ”فا“ و نتهای ”سی“ و ”دو“ نیمپرده است و میان شستیهای متناظر با ”می“ و ”فا“ و نیز ”سی“ و ”دو“ شستی سیاهی قرار نگرفته است. نمونهای که در آغاز این مبحث دیدیم، بر مبنای گام دو ماژور یا به بیان دیگر در تونالیتهٔ دو ماژور است.
گامی ماژور بر مبنای نت ”دو“ و شستیهای متناظر با آن بر پیانو
با مبنا قرار دادن هر یک از دوازده صدای محدودهٔ اُکتاو میتوان گامهای ماژور مشابهی ساخت. الگوئی یکسان از فاصلههای متوالی میتواند با
هر کدام از این صداها آغاز شود که به این ترتیب دوازده گام ماژور به دست آورد
دانگ در موسیقی چیست و به چه فاصله ای از نت ها دانگ می گویند. به طور کلی فاصله ی چهار نت متوالی موسیقی را یک دانگ می گویند. مثلا از نت “دو” تا نت “فا” را یک دانگ می گویند. بنابراین فاصله هشت نت متوالی موسیقی که یک گام می شود، شامل دو دانگ است. از نت “دو” تا نت “فا” دانگ اول، و از نت “سل” تا نت “دو” دانگ دوم است. ضمنا باید توجه داشت که تعداد هشت نت متوالی موسیقی را که از هر نتی شروع شده و به نت همنام ختم شده باشد به لفظ بین المللی ” اکتاو” نیز نامیده می شود
گام مینور
گام مینور در کنار گام ماژور، ایفاگر نقشی اساسی در موسیقی غرب است
گام مینور - مانند ماژور - از هفت صدای متفاوت و صدائی هشتم که تکرار صدای اول در یک اُکتاو بالاتر است تشکیل میشود اما الگوی فاصلههای آن با گام ماژور تفاوت دارد. الگوی مینور نیز میتواند بر هر کدام از دوازده صدای محدودهٔ اُکتو آغاز شود و به این ترتیب دوازده گام مینور بهدست میآید.
در اینجا مقایسهای میان یک گام ماژور و گامی مینور که هر دو با نت ”دو“ آغاز میشوند، انجام گرفته است:
گام مینوری که در این مثال نشان داده شده است یکی از گونههای سهگانهٔ گام مینور است که مینور طبیعی، نامیده میشود. دو گونهٔ دیگر، گامهای مینور هارمونیک و مینور ملودیک هستند. سه گونه گام مینور در الگوی فواصل سازندهشان تفاوتهائی دارند اما همگی میتوانند با هر صدائی از محدود اُکتاو آغاز شوند و چنانکه گفته شد، کیفیتی متضاد با گام ماژور پدید میآورند.
تفاوت مهم میان گام ماژور و مینور آن است که در گام مینور فاصلهٔ میان درجههای دوم و سوم فقط نیمپرده است. میان همین دو درجه از گام ماژور فاصلهٔ پرده وجود دارد. این تفاوت کوچک، کیفیت صوتی گام و حالت موسیقی مبتنی بر آن را به شدت دگرگون میکند.
کیفیت صوتی گام
موسیقی مبتنی بر گام مینور گرایش به کیفیتی جدی یا سودائی دارد. کموبیش تمام مارشهای عزا تونالیتهٔ مینور دارند.